Niwi-rlini nya-radburr-yurr niwigi by Freda Roberts Marra Nana ninya jijan Yimayirri. Warra wirrnya wurr-agurr warrj-birriyaganyi ngurrurdin nanggaya nya-murrji-yurr yiji-warriganja. Nana ninya ngarrgu nyiyin-gugi Nawalburr. Manimigi nana ninya ngarrgu nyugurr, wili-Mambali biliwu. Wala wilnya wala-rlini Lijawan-yurr. Gaya lib-balarlini na-yarlbun-ni galimba na-jawjaw-ni. Gaya nganggul-ngajurliyi wuluwulunga ngarl-ngalgujangani nya-Marra-yani. Nana ninya jawulba jarag-gajujungu nanggaya dungal gana nyiyin-gugi jirndijirndi. Nana ninya ngurru ya-Hazel warrj-guyaganyi. Nana nanggaya malbu bay-bay-ajurlu ngaba nanggaya nagurr. Nganja yumarr-walama bigana yarlbun ngaba jawjaw gana waligalurndu. Guda. Niwi-rlini nya-radburr-yurr niwigi Melabat bin gu la melabat kantri We went to our country 1. Nana ninya jijan Yimayirri. Dijan drimin im Yimayirri. This Dreaming is Yimayirri (Groper). 2. Warra wirrnya wurr-agurr warrj-birriyaganyi ngurrurdin nanggaya nya-murrji-yurr yiji-warriganja Dis dubala biginini bin gajim ngurrurdin, dubala shoim la bingga. These two children got bush banana and they are showing them in their hands. 3. Nana ninya ngarrgu nyiyin-gugi Nawalburr. Manimigi nana ninya ngarrgu nyugurr, wili-Mambali biliwu. Neim blanga dijan bilibong im Nawalburr. Geman dijan bilibong im nyukurr, im blanga Mambali pipul. The name of this billabong is Nawalburr. This is supposed to be a sacred billabong, belonging to Mambali people. 4. Wala wilnya wala-rlini Lijawan-yurr, gaya lib-balarlini na-yarlbun-ni galimba na-jawjaw-ni. Dismob, thei bin gu la Lijawan, jeya thei bin bogi bla yarlbun en bla jaw-jaw. This lot, they went to Lijawan and there they dived for lilyseed and lilystem. 5. Gaya nganggul-ngajurliyi wuluwulunga ngarl-ngalgujangani nya-Marra-yani. Iya mi jidan la said, mi tok la alabat burrum Marra. Here I am sitting in the middle and I'm speaking to them in Marra. 6. Nana ninya jawulba jarag-gajujungu nanggaya dungal gana nyiyin-gugi jirndijirndi. Dijan olmen, im meigimbat det spiya, bla im neim 'jirndijirndi'. This old man is making that spear, it's name is 'jirndijirndi'. 7. Nana ninya ngurru ya-Hazel warrj-guyaganyi. Nana nanggaya malbu bay-bay-ajurlu ngaba nanggaya nagurr. Dijan ketfish, Hazel bin gajim. Det olmen jandapjandap en det biginini. This catfish was caught by Hazel. That old man is standing there and that kid too. 8. Nganja yumarr-walama bigana yarlbun ngaba jawjaw gana waligalurndu. Alabat bin gudbinji dumaji alabat garrim yarlbun en jawjaw. They were happy because they had lilyseed and lilystem. Niwi-rlini nya-radburr niwigi Melabat bin gu la melabat kantri We went to our country - vocabulary Nouns radburr kemp camp jijan drimin Dreaming/totem wurr-agurr dubala biginini two children ngurrurdin ngurrurdin bush banana murrji bingga hand ngarrgu bilibong billabong nyiyin neim name yarlbun yarlbun lilyseed jawjaw jawjaw lilystem jawulba olmen old man dungal spiya spear jirndijirndi ngurru ketfish catfish species malbu olmen old man nagurr biginini child nganja binji stomach Little words nana the ninya this dijan galimba and en guda then mingi then, now na nanggaya that tharran dagini with garrim Verbs niwi-rlini melabat bin gu we went warrj-birriyaganyi dubala bin gajim they (those two) got it yiji-warriganja dubala shoim they (those two) show it wala-rlini alabat bin gu they went lib-balarlini alabat bin bogi they dived nganggul-ngajurliyi mi jidan I'm sitting down (cross-legged) ngarl-ngalgujangani mi tok la alabat I'm talking to them jarag-gajujungu im meigimbat he/she is making warrj-guyaganyi imin gajim he/she got it bay-bay-ajurlu im jandapjandap he/she is standing nganja yumarr-walama alabat bin gudbinji they are happy waligalurndu alabat garrim they have Prefixes (bits you add to the start of words) nya- noun prefix for neuter singular nouns n a- noun prefix for masculine singular nouns ya- noun prefix for feminine singular nouns Suffixes (bits you add to the end of words) -yurr langa, la to, towards -ni blanga, bla for -yani burrum from bigana because dumaji Adverbs warrajarri upwards, uphill la top, guwap